بِسْــــــــــــــــــــــمِ اﷲِارَّحْمَنِ ارَّحِي
PEYGAMBERİMİZ (SAV) ÜMMETİ DİL ÖĞRENMEYE NASIL TEŞVİK ETMİŞTİR?
Peygamber Efendimiz (SAV) Muhammed-i Arabi’dir. Cenab-ı Hak,
son peygamberini Arapların içinden göndermiştir. Peygamber Efendimiz (SAV)
Mekke'de doğmuş, orada büyümüştür. Kendisi gibi bütün dedeleri de Arap’tır. Yine
Yüce Allah son kitabı Kur’an-ı Kerimi de Arapça olarak indirmiştir. Peygamber
Efendimiz (SAV) hem neslini, hem lisanını bir hadis-i şerifinde bizzat kendisi
açıklamaktadır:
"Ben nesep itibariyle Arabım, Kureyş kabilesindenim,
benim lisanım da Benî Sa'd lisanıdır."
Peygamberimiz (SAV)’in sütannesi Halime Hatun, Benî Sa'd
kabilesine mensuptur. Peygamber Efendimiz (SAV) orada tam 4 sene kalmış,
dillenmiş ve onların konuştuğu şekilde fasih bir Arapça öğrenmiştir.Gerek tefsirlerde, gerekse hadis ve siyer kitaplarında geçtiği
üzere, Peygamberimiz (SAV)’in bildiği konuştuğu tek dil Arapça idi.
Peygamberimiz (SAV)’in bir başka dili konuştuğunu gösteren herhangi bir kaynağa
rastlanmamıştır. Sadece bazı kaynaklarda Farsça birkaç kelime söylediği
bildiriliyor fakat bu O’nun Farsça konuştuğu anlamına gelmez.
Peygamber Efendimiz(SAV)’in Medine'ye teşrifinden sonra,
başta civardaki Yahudilerden olmak üzere çeşitli milletlerden heyetler ve
mektuplar gelmeye başlamış. Bu heyetlerin konuştuğunu anlamak, gelen mektuplara
aynı dilden cevap vermek üzere vahiy kâtibi Zeyd bin Sâbit (r.a.)‘a
İbranice ve Süryaniceyi öğrenmesini tavsiye etmişti. Bu hususta
Tlrmizî, Ebû Dâvud ve Müsned gibi hadis kitaplarında ve siyer kaynaklarında hadisler
de bulunmaktadır. Meselâ Müsned'de geçtiği üzere Zeyd bin Sabit bu
hususu şöyle anlatır:
"Rasulullah Medine'ye teşrif ettiklerinde çocuktum. Beni
alıp huzuruna götürdüler. Rasulullah beni çok beğendi. Şöyle dediler:
'Yâ Rasulallah, bu çocuk Benî Neccar'dandır. Ondan fazla
sure ezberlemiştir.'
Bu da Rasulullah’ın hoşuna gitti. Bir seferinde bana şöyle
buyurdu:
"Ey Zeyd, Yahudilerin yazısını öğren. Çünkü vallahi
ben, Yahudilerin bana yazdıklarına güvenemiyorum."
"Ben de 15 gece içinde İbraniceyi yazıp okumasını
öğrendim. Artık bundan sonra Yahudilerin Rasulullah’a gönderdikleri mektupları
okuyor, cevapları İbranice yazıyordum."(Müsned, V/136)
İhtiyaç olduğu için Zeyd bin Sabit Süryanice de
öğrenmişti.
Bir gün Peygamber Efendimiz (SAV)’e Süryanice bir mektup
gelmişti. Rasulullah (SAV) Zeyd bin Sâbit'e, "Bana Süryanice yazılar
geliyor. Sen Süryani lisanını güzelce yazabilir misin?" buyurdu.
Zeyd,
"Hayır, bilmiyorum." deyince,
Peygamberimiz (SAV), "Öyleyse, bu dili öğrenmeye çalış." emrini
verdi. Hz. Zeyd Süryaniceyi 17 gün içinde öğrendi. Bu kadar kısa bir
sürede öğrenmesi de Peygamber Efendimiz (SAV)’in bir mucizesidir. Bundan sonra
artık Peygamberimize gelen Süryanice yazıları Zeyd okudu ve yazdı. (Tirmizî,
İstizan: 22; Ebû Dâvud, İlim: 2) Peygamber Efendimiz(SAV)’in kendisine yabancı dilden gelen
mektupları Hz. Zeyd'e havale ediyor, bu iş için onu görevlendiriyordu. Öğrendiği diller O'na paha biçilemez güzellikler kazandırmıştı. Sürekli Peygamber yanında olmak gibi bi şerefle şereflendirilmişti. Bütün
bu rivayetlerden de anlaşılıyor ki: Peygamber Efendimiz(SAV)’in başta Arapça olmak
üzere, ümmetini dil öğrenmeye teşvik etmiştir. Kendi öğrenemese de öğren emrini
veriyor. Emre itaat ederken, dil öğrenmeye Arapçayla başlayalım. Belki de
dünyamızı kurtarırken, ahiretimizi inşa ederiz.
Selam ve dua ile ..
